– Mirë se vini në qytetin tim, në Manastirin tonë, i cili në këto ditë do të jetë shtëpia e vlerave kulturore, e pasurisë folklorike që e posedojmë dhe e ndajmë me dashuri për tonat dhe me respekt për të tjerët.
Në fund të fundit, “Ditët e Ilindenit” janë jehona kulturore e Manifestit të vitit 1903 dhe thirrjes universale për liri dhe të drejta të njeriut. Ne maqedonasit e kemi ngritur kokën shumë kohë më parë, por jo për të nënshtruar askënd, por për të jetuar në mirëkuptim me të gjithë. Urtësia jonë shekullore na ka mësuar se ai që na dha një goditje të ulët tashmë është përkulur mjaft para nesh dhe është përulur para historisë dhe fakteve – tha mbrëmë në hapjen në Manastir – ministrja e Kulturës, Bisera Kostadinovska-Stojçevska të Festivalit të 52-të Republikan të këngëve dhe lojërave popullore “Ditët e Ilindenit”.
Siç tha Kostadinovska-Stojçevska, zemra jonë, brez pas brezi, rreh në rrahjen (taktin) e shtatë e tetë, sepse vetëm kështu jetojmë.
– Nuk kemi vjedhur një këngë por kemi bërë dhuratë një këngë. Ne nuk huazuam një kërcim, ne ftojmë një kërcim. Në këtë botë të bardhë, besoj, nuk ka njeri që të paktën të mos ketë dëgjuar se sa “e thjeshtë dhe strikte” është kënga maqedonase, sa e thellë është muzika maqedonase, sa pasionant dhe i vështirë është hapi në vallen maqedonase. Dhe prej andej themi: nëse ka dikush që nuk e njeh dhe nuk e ka kuptuar historinë tonë, le ta këndojë këngën tonë, le të kërcejë vallen tonë – do t’i thonë të gjitha – shtoi Kostadinovska-Stojçevska.
Festivalin e shpalli të hapur nënkryetari i Kuvendit, Goran Misovski, i cili në fjalën e tij përshëndeti të pranishmit, si dhe të gjithë përfaqësuesit e, siç tha ai, thesarit folklorik botëror.
– Muzika, folklori dhe lojërat, ndonëse një kategori civilizuese universale dhe pjesë e trashëgimisë kulturore botërore, në të njëjtën kohë përfaqësojnë elemente domethënëse që përcaktojnë, ruajnë dhe zhvillojnë identitetin kombëtar të çdo kombi. Duke vepruar kështu, ata bëhen ambasadorët e vërtetë të pasurisë kulturore të popullit të tyre. Dhe çdo komb ka diçka të veçantë për të cilën krenohet dhe që i ngroh shpirtin, apo jo? Natyrisht, ne kemi edhe vlera që paraardhësit tanë i kanë ditur shekuj më parë dhe kanë arritur t’i ruajnë, t’i zhvillojnë dhe t’ua përcjellin brezave të rinj si pjesë e identitetit tonë kombëtar dhe kulturor – theksoi Misovski.
Në emër të qytetit pritës, të pranishmit dhe të ftuarit i përshëndeti kryetari i Komunës së Manastirit, Toni Konjanovski, ndërsa në emër të organizatorit të Festivalit, Maja Andonovska Ilijevski, drejtoreshë e NU-së për kulturë – Manastir.
Festivali Republikan i valleve dhe këngëve popullore “Ditët e Ilindenit” filloi me vallen maqedonase “Komitsko” në interpretimin e KUD “Ilinden” nga Manastiri.
Në pritje të shfaqjeve të shoqërive kulturo-artistike dhe grupeve folklorike nga vendi dhe jashtë vendit, në Manastir po realizohet paraprogrami i festivalit i mbushur me ekspozita, punëtori dhe për herë të parë Festivali Ndërkombëtar i Filmit Etnografik.
Në kuadër të programit të pasur të Festivalit, më 27 korrik në lokacionin antik Heraklea, Ansambli për lojëra dhe këngë popullore maqedonase “Vallëzimi” nga Shkupi dhe Vlatko Stefanovski do të mbajnë koncert.
Festivali do të mbyllet solemnisht më 30 korrik, ku edhe do të ndahen çmimet.