Filmi maqedonas “Amvisëri për fillestarë” me regji dhe skenar të Goran Stolevskit, në produksion të “List produkcion” – Shkup, do të ketë premierën botërore në edicionin e 80-të të Festivalit të Filmit në Venecia, i cili do të mbahet nga 30 gushti deri më 9 shtator të këtij viti. “Amvisëri për fillestarë” do të jetë pjesë e programit konkurrues “Horizonte” dhe do të jetë në garë për çmimet për filmin më të mirë, regjinë më të mirë, skenarin më të mirë, çmimin special të komisionit dhe rolin më të mirë mashkull e femër.
Filmi i tretë i metrazhit të gjatë i regjisorit Stolevski është realizimi i tij i parë maqedonas shumicë. Filmi i tij debutues “Nuk do të jesh e vetme” u shfaq si premierë në festivalin “Sandes” në 2022, dhe në të njëjtin vit, filmi i tij i dytë “Mjaftueshëm të rritur” hapi Festivalin Ndërkombëtar të Filmit në Melburn.
“Amvisëri për fillestarë” mbështetet financiarisht nga Agjencia e Filmit e Republikës së Maqedonisë së Veriut, ndërsa producente e filmit është Maria Dimitrova nga “List produkcion” – Shkup.
– Jam shumë i lumtur që me producenten Maria Dimitrova po kthehemi në Venecia, ku për herë të parë zhvilluam konceptin e “Amvisëri për fillestarë” në punëtorinë e Kinemasë së Kolegjit Bienale në vitin 2019. Ndërkohë, patëm përvojë të mrekullueshme krijuese dhe krijuam kujtime të panumërta të bukura me ekipin tonë të palodhur, fenomenal, të përbërë nga veteranë të vlerësuar dhe emocionues. Më vjen mirë që të gjitha emocionet që investuam së bashku në xhirimet ishin edhe në filmin e përfunduar, për të cilin jam pafundësisht krenar – tha regjisori Goran Stolevski.
Drejtori i Agjencisë së Filmit, Bojan Llazarevski, theksoi rëndësinë e jashtëzakonshme të pjesëmarrjes së një filmi maqedonas në festivalin e Venecias. “Një nga ambasadorët më të mëdhenj të kulturës maqedonase është filmi maqedonas. Ai vazhdon të arrijë suksese dhe të jetë krah për krah me filmin evropian dhe botëror. Maqedonia pas shumë viteve u rikthye në përzgjedhjen zyrtare të festivalit në Venecia vitin e kaluar me film shumicë. Nëse dikush nga publiku apo bota e filmit mendon se ka qenë rastësi, më duhet t’i zhgënjej, sepse këtë vit një film me shumicë maqedonase i financuar nga Agjencia e Filmit është sërish pjesë e festivalit më të vjetër. Në një farë mënyre, ky është kuriozitet jo vetëm për Maqedoninë, por edhe për vendet më të zhvilluara evropiane, dy vite me radhë që të kenë filmin e tyre në garën zyrtare të Venecias. Shpresoj se do të arrijmë të fitojmë çmime të rëndësishme në festivalin më të vjetër të filmit në botë”, tha Llazarevski në konferencën e sotme për media.
Historia filmike e Stolevskit trajton vlerat universale të familjes, atë në të cilën kemi lindur dhe atë që kemi zgjedhur për vete. Dita nuk kishte ndërmend të bëhej kurrë nënë, por tani rrethanat e detyrojnë të kujdeset për Mian e vogël të shqetësuar dhe adoleshenten rebele Vanesa, vajzat e të dashurës së saj. Ne shohim betejë mes tre grave kokëfortë, të cilat ngadalë po bëhen familje dhe do të bëjnë gjithçka për të qëndruar së bashku.
Në rolet kryesore në film luajnë Anamaria Marinka (e njohur për filmin “4 muaj 3 javë 2 ditë” (2007) të Kristian Mungiu) dhe Alina Serban nga Rumania, Vlladimir Tintor nga Kroacia, Samson Selim, Mia Mustafa dhe Jada Selim nga Maqedonia e Veriut. Në rolet dytësore janë Sara Klimoska dhe Ajshe Useini nga Maqedonia e Veriut dhe Rozafa Celaj nga Kosova dhe shumë aktorë të tjerë profesionistë dhe joprofesionistë nga Maqedonia e Veriut. Xhirimet e filmit u zhvilluan në korrik të vitit 2022 në Shkup, ndërsa postproduksioni ishte duke punuar në linjën Evropë – Australi, në Melburn, Adelaide, Goteborg dhe Varshavë.
Autorë maqedonas që kanë punuar në film janë Goran Stolevski, i cili përveç se është regjisor, shfaqet edhe në rolin e skenaristit dhe montazhit, Naum Doksevski drejtor i fotografisë, Roza Trajçeska Ristovska kostumografe, Aleksandra Çevreska drejtoreshë artistike dhe Goran Ignjatovski grimer. Përveç tyre, ekipi i autorit të filmit përbëhet nga Ana Zhezhnicek nga Polonia si skenografe, Leonora Mehmeti Hoxha nga Kosova si maskere shtesë, Alen Sinkauz dhe Nenad Sinkauz nga Kroacia si kompozitorë, Zoran Maksimoviq nga Serbia si regjistrues zëri dhe Ema Bortignon nga Australia si disenjatore.
Filmi është mbështetur edhe nga Instituti Polak i Filmit, Qendra e Filmit e Serbisë, Qendra Audiovizive Kroate, Qendra Kinematografike e Kosovës. Partnerët e tjerë janë Madants (Poloni), Kinorama (Kroaci), Sense Production (Serbi), Industria Film (Kosovë), Tango (Amerikë), Film-i-Vast dhe Common Ground Pictures (Suedi), Kozaverj Film dhe Festivali i Filmit Adelaide (Australi). New Europe Film Sales nga Polonia ka të drejtat në mbarë botën për të shitur filmin.
Festivali i Filmit në Venecia është festivali më i vjetër në botë dhe është pjesë e pesë festivaleve më të rëndësishme në botë nga kategoria A, së bashku me festivalet në Kanë, Berlin, Toronto dhe Sandens. Ky është prezantimi i katërt i një autori maqedonas në këtë festival, pas “Para shiut” në vitin 1994 dhe “Pluhuri” në 2001 të Millço Mançevskit, “Gjyqtari” në 2002 nga Zhaneta Vangjeli dhe “Njeriu më i lumtur në botë” në 2022 nga Teona Strugar Mitevska.