Pasuria kulturore “Përpunimi tradicional dhe luajta e gajdes” është regjistruar nga sot në Listën Përfaqësuese të UNESCO-s të trashëgimisë kulturore jomateriale të njerëzimit.
Nominimi shumëkombësh, i paraqitur nga R. e Maqedonisë së Veriut dhe Turqia, u shqyrtua dhe u miratua në seancën e sotme të SOM-it të 19-të të Komitetit Ndërqeveritar të UNESCO-s për mbrojtjen e trashëgimisë kulturore jomateriale, që mbahet në Asuncion, Republika e Paraguajit.
Ky është moment i rëndësishëm në kulturën maqedonase sepse edhe pas 7 viteve vendi ynë regjistron tjetër pasuri kulturore jomateriale në listën e UNESCO-s, duke e bërë numrin e përgjithshëm të aseteve të mbrojtura të regjistruara nga vendi ynë 6, nga të cilat 2 janë të përbashkëta me Republikën e Turqisë.
Nominimi u përgatit me koordinim të ndërsjellë të ekipit maqedonas, i përbërë nga përfaqësues nga Administrata për Mbrojtjen e Trashëgimisë Kulturore dhe Instituti Folklor “Marko Cepenkov” nga Shkupi dhe ekipi i ekspertëve të Ministrisë së Kulturës dhe Turizmit të Republikës së Turqisë.
Përfshirja e aseteve në listat e UNESCO-s është detyrim për shtetet, por edhe mundësi për promovimin e pasurisë kombëtare në kuadër global dhe ruajtjen për brezat e ardhshëm.
Sesioni i Komitetit synon të promovojë objektivat e Konventës, të ofrojë udhëzime për praktikat më të mira dhe të bëjë rekomandime për masat për mbrojtjen e trashëgimisë kulturore jomateriale. Sesioni vjetor i Komisionit drejtohet nga N. E. Nancy Ovelar de Gorostiaga, Ambasadore dhe Delegate e Përhershme e Republikës së Paraguajit në UNESCO, ku marrin pjesë përfaqësues nga vendet anëtare, organizata joqeveritare, institucione kulturore dhe pjesëmarrës të tjerë nga e gjithë bota.
Kujtojmë se Republika e Maqedonisë u bë pjesë e hartës botërore të vendeve me trashëgimi kulturore jomateriale të shënuar në listën e UNESCO-s në vitin 2013 me mbishkrimin “Çet’rse – festimet e dyzet dëshmorëve të shenjtë në Shtip”, pastaj “Kopaçkata”. ” – valle e kishës mashkullore nga fshati Dramçe, Pijanec” (2014), aplikacioni i përbashkët i Republikës së Maqedonisë dhe Republikës së Turqisë “Festa e pranverës H’drlez” dhe aplikimi shumëkombësh i Republikës së Maqedonisë, Bullgarisë, Rumanisë dhe Moldavisë “Praktikat kulturore në lidhje me 1 Marsin” (2017) në Listën Përfaqësuese të UNESCO-s të trashëgimisë kulturore jomateriale të njerëzimit dhe me hyrjen e “Zëri – këndim mashkullor me dy pjesë në Dollni Pollog” (2015) në Listën e UNESCO-s të trashëgimisë kulturore jomateriale për mbrojtje urgjente.
Në seancë morën pjesë një delegacion nga vendi ynë, i përbërë nga: znj. Vesella Çestoeva, drejtoreshë e Administratës për Mbrojtjen e Trashëgimisë Kulturore dhe MA Ivona Opetçeska-Tatarçevska, bashkëpunëtore e lartë për mallra folklorike dhe person kontaktues kombëtar në UNESCO. Konventa për mbrojtjen e trashëgimisë kulturore jomateriale.
Në margjinat e SOM-it të 19-të të Komitetit Ndërqeveritar të UNESCO-s, delegacioni maqedonas zhvilloi disa takime jozyrtare me delegacionet e Norvegjisë, Sllovenisë dhe Kamerunit, si dhe me Nancy Ovelar de Gorostiaga, ambasadore dhe delegate e përhershme e Republikës së Paraguajit në UNESCO-s. Përfaqësueset nga Maqedonia, Çestoeva dhe Opetçeska-Tatarçevska, patën takim me drejtoreshën e përgjithshme të UNESCO-s, Audrey Azule, ku në fokus ishin temat aktuale lidhur me rajonin e Ohrit.