Министерката за култура Бисера Костадиновска-Стојчевска вечерва од Тирана пристигна во Музејот на Северна Македонија заедно со конвојот во кој доаѓаа иконите.
На презентацијата на оваа исклучително сложна и повеќегодишна постапка, на која присуствуваа високи владини претставници како и високи црковни великодостојници, пред јавноста беа претставени 20 македонски икони кои во билатералната соработка на највисоко институционално ниво, денеска беа вратени во Северна Македонија.
-Заврши децениското патешествие на дваесет македонски икони. Ги вративме дома, – со нескриено задоволство изјави министерката Костадиновска – Стојчевска и додаде дека враќањето на овој дел од она што е украдено од нашето непроценливо големо културно богатство, е историски момент бидејќи за прв пат во регионот се случува да биде вратено украдено заштитено културно добро.
Министерката за култура посочи дека долго ќе го памети овој ден, ден во кој имаше чест да бидe дел од луѓето кои го вратија дома она што ни беше украдено, а кое, како што вели таа ,,е наше заштитено бесценето културно добро, кое постојано треба да нѐ потсетува дека мора да сме будни кога го чуваме доброто од лошото“.
-Охрабрена од овој исклучителен гест на пријателска Република Албанија, верувам дека успешно ќе се одвива и просецот на враќање на уште 37 идентификувани икони украдени од македонските цркви и манастири во периодот 2008 – 2013 година. Тоа беа години во кои многу често слушавме за обивање и ограбување на наши светилишта во југозападниот дел од државава, од Ресен до Радожда, рече министерката за култура.
Министерката Костадиновска-Стојчевска пред присутните уште еднаш изрази голема благодарност до Владата на Република Албанија, и премиерот Еди Рама, како и на сите вклучени од двете држави.
Министерката за култура, посебна благодарност изрази кон нашата Работната група, составена од претставниците од Министерството за култура, Управата за заштита на културното наследство, МАНУ, Националниот конзерваторски центар, Завод и Музеј Битола и Завод и Музеј Охрид, за нивната посветеност, професионалност и стручност за враќањето на ова наше културно наследство.
Премиерот Димитар Ковачевски, изразувајќи го задоволството од историскиот чин рече дека е резултат на политиката на Владата која создаде модел за мултиетничка демократија и дипломатија со која воспоставивме одлични добрососедски односи. „Со дијалог, компромис, взаемно почитување и најтешките предизвици може да се надминат и да отворат нови можности за соработка.Вечерва сведочиме за една таква соработка со нашиот сосед Албанија, иконите украдени во 2013 та година, успеавме да ги вратиме дома“, изјави премиерот Ковачевски.
Интегрален текст од обраќањето на министерката Костадиновска- Стојчевска:
,,Дами и господа,
Ваше Блаженство,
Заврши децениското патешествие на дваесет македонски икони.
Ги вративме дома.
Враќањето на овој дел од она што е украдено од нашето непроценливо големо културно богатство, го креира чувството на посебен момент, би рекла историски. За прв пат во регионот се случува да биде вратено украдено заштитено културно добро. Според расположивите податоци, во светот воопшто исклучително ретко се случува да бидат вратени незаконски изнесените културни добра онаму од каде што се земени.
И од тука, од Скопје, уште еднаш изразувам благодарност до Владата на Република Албанија, на премиерот Еди Рама, како и на мојата колешка министерката Елва Маргарити на која денеска во Тирана и реков дека високо го цениме и со почит го вреднуваме овој чин преку кој ја примаме пораката за нивната почит кон македонското културно наследство.
На сите инволвирани и од двете држави, како и на членовите на работната група, им благодарам за професионалноста и за истрајноста во овој долг процес. Верувам дека за нивниот напор нема поголема награда од доаѓањето на иконите дома.
Овие 20 икони ќе останат во Музејот на Македонија каде што ќе им биде извршен конзерваторски третман во зависност од потребите на секоја икона одделно. По целосното завршување на конзервацијата, иконите ќе бидат изложени за јавноста во овој Музеј.
Охрабрена од овој исклучителен гест на пријателска Република Албанија, верувам дека успешно ќе се одвива и просецот на враќање на уште 37 идентификувани икони украдени од македонските цркви и манастири во периодот 2008 – 2013 година. Тоа беа години во кои многу често слушавме за обивање и ограбување на наши светилишта во југозападиот дел од државава, од Ресен до Радожда.
Почитувани,
Долго ќе го паметам овој ден, ден во кој имав чест да бидам дел од луѓето кои го вратија дома она што ни беше украдено, а е наше заштитено бесценето културно добро. И ова постојано нека потсетува дека мора да сме будни кога го чуваме доброто од лошото.
Ви благодарам!”.